İntikal Mesafesi (Reaksiyon Mesafesi) Nedir Fren Mesafesi Nedir Durma Mesafesi Nedir
Araçların durma mesafesi aracın fiziksel özellikleri yanında evrensel fizik kurallarına tabidir.
İntikal mesafesinin ana konusu zamandır. Fren mesafesinin konusu sürtünme katsayısı, maddenin öz kütlesi, atmosfer basıncı, rüzgar yönü gibi birden fazla hususun konusudur.
İntikal Mesafesi (Reaksiyon Mesafesi : Araç kullanırken ayağımızı gaz pedalından çekip fren pedalına götürmemiz için belirli bir zamana ihtiyaç vardır. Bu süre normal sağlıklı bir insan için 0,25 sn dir. Bu intikal süresi zarfında araç hıza bağlı olarak belli bir mesafe kat eder. Reaksiyon süresi boyunca aracın kat edeceği mesafenin hesabında bir formül geliştirilmiştir. Bu formül Araç hızının 0,30 ile çarpımıdır. Örnek vermek gerekirse 90 km hızla giden bir aracın intikal mesafesi 90×0,30 = 27 metredir. Burada dikkat edeceğimiz husus bu mesafe durma mesafesi değil sadece intikal mesafesidir. Yani ayağımızı gazdan çekip fren pedalına temas anına adar geçecek 0,25 saniye içinde kat edeceği mesafedir.
Fren Mesafesi: Durma mesafesi intikal mesafesini takip eden süreçtir. Frene basılır basılmaz araç durmaz. Aracın durması fizik kurallarına, hareket enerjisi prensiplerine bağlıdır. Etkileyen bir çok etken vardır. Asfaltın yapısı, asfaltın kalitesi, asfaltın sıcaklığı, lastiklerin kalitesi, lastiklerin yıpranma durumu, hava sıcaklığı, yolun eğimi gibi bir çok fiziksel durumdan etkilenir.
Burada vereceğimiz oran düz ve kuru asfaltta ABS donanımı olmayan araç içindir. Bilinenin aksine abs donanımı fren mesafesini kısaltmaz. Tam tersine fren mesafesini uzatır. Ancak güvenli bir duruş sağlar
Saatte 90 km hızla giden bir araçta fren mesafesi 52 metredir.
Hız arttıkça fren mesafesi de artar. Fren mesafesi hız artışının karesi oranında artar.
50 km hızla giden araç 100 km hızaçıkınca fren mesafesi 4 kart artar.
Durma Mesafesi : Durma mesafesi intikal mesafesi ile fren mesafesinin toplamıdır.
“Abi benim direksiyonum harikadır. Acayip fren yapar durdururum” El cevap durduramazsın. Sen aracı durduramazsın. Sen sadece frene basarsın.
Aracın durması bilimsel kurallara ve fizik yasalarına bağlıdır. Orta sekment bir araç yaklaşık 1050-1300 kg ağırlığındadır. Her markaya göre lastik ebatları farklıdır. Her marka lastiğin sürtünme ısınma katsayıları değişiklik gösterir.
Ortalama değerlerle kişinin psikolojik ve refleks durumları hariç olmak üzere saate 90 km hızla giden araçta durmak isteyen şoförün
- Ayağını gaz pedalından kaldırıp fren pedalına basma süresi 0,25 saniyedir. (araç markalarına, gaz pedal derinliğine, fren kavrama noktasının yüksekliğine göre bu veri değişkenlik gösterir. Bu ortalama verirdir) bu 0,25 saniyede araç 18,8 metre yol kat eder. Yani siz frene bastınız. Bu esnada araç 18,8 metre daha ilerledi. Bu mesafeye intikal mesafesi denir.
- Araç frene basıldıktan sonra marka ve ağırlık durumuna göre kuru ve sıcak olmayan asfaltta kaymaya başlayan araç 53,1 metre de durur. Bu mesafeye de fren mesafesi denir.
- İntikal mesafesi ile fren mesafesinin toplamı da durma mesafesidir.
Bu veriler aracın fren sistemi markası ek donanımları, lastik ebat ve durumu aracın yükü gibi bir çok değişkenden etkilenir.
“Abi arabam şu marka. Bu araca bu hız fazla değil.” El cevap. Şu marka dediğin araç 1.200 kg demir elementidir. Fizik kurallarına bağlıdır ve inan kinetik enerjisi seni öldürmeye fazlasıyla yeter.
Kendine güvenme, aracına hiç güvenme. Fizik kurallarını iyi anla. İyi bir direksiyon eğitimi. Ben artık eğitim aldım her şeyi biliyorum. Bilmiyorsun hayatın sonuna kadar hep yeni öğrenme ve eğitim. Hepsinin tek bir sonucu biraz daha dikkat, biraz daha yavaş.
Durma Mesafesi ile ilgili Karayolları Genel Müdürlüğünün Çizelgesi aşağıdadır.
EĞİMSİZ VE KURU ASFALT YOLDA ARAÇLARIN HIZLARINA GÖRE DURMA MESAFELERİ ( f=0,60 )
